Szafarz nadzwyczajny Komunii Świętej – osoba wyznaczona do udzielania Komunii Świętej, szczególnie osobom chorym i niepełnosprawnym, które nie mogą uczestniczyć osobiście w zgromadzeniu liturgicznym. W wyjątkowych przypadkach może jej także udzielać podczas Mszy Świętej, gdy przystępuje do niej większa liczba wiernych, lub gdy kapłani są zajęci innymi czynnościami duszpasterskimi i jej rozdzielanie znacząco by się przedłużyło albo gdy stan zdrowia albo podeszły wiek utrudnia księdzu udzielanie Komunii Świętej.